Cẩm nang sức khoẻ, Tin nổi bật

Hướng dẫn ba mẹ cách phân biệt tiếng ho của trẻ

Ho là một trong những dấu hiệu tiêu biểu cho thấy sức khoẻ của trẻ nhỏ đang gặp vấn đề. Tuy nhiên, các cơn ho xuất hiện không hẳn là dấu hiệu tình trạng sức khoẻ đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Ho thực chất là một cơ chế tự nhiên của cơ thể, giúp loại bỏ các tạp chất khỏi đường hô hấp của bé. Mặc dù vậy, khi trẻ bắt đầu có triệu chứng ho, các phụ huynh không nên chủ quan mà vẫn cần đảm bảo quan sát trẻ thường xuyên.

TS.BS Trần Anh Tuấn – Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi Đồng 1 – TPHCM cho biết: “Ho không phải là bệnh. Ho là một trong dấu hiệu sớm của bệnh lý đường hô hấp. Ho có thể do nhiều bệnh lý khác nhau. Ví dụ, ho có thể là do nhiễm trùng đường hô hấp trên, thậm chí viêm phổi; ho do dị ứng; một số người bệnh tim cũng triệu chứng do; người lớn cao huyết áp uống thuốc cũng có thể bị ho”

Vì lý do đó, ba mẹ cần biết cách phân biệt tiếng ho của trẻ để xác định phương pháp chăm sóc, điều trị và bảo vệ trẻ một cách tốt nhất.

Nguyên nhân khiến trẻ bị ho

Tình trạng ho ở trẻ sơ thường được cho là bị ảnh hưởng bởi không khí lạnh hoặc môi trường ô nhiễm, nhưng thực tế, nguyên nhân gây ho ở trẻ thường phức tạp hơn nhiều:

  • Ho do virus: là một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng ho ở trẻ sơ sinh, thường xuất hiện khi trẻ nhiễm trùng đường hô hấp. Bệnh thường bắt đầu bằng các triệu chứng giống cảm lạnh như sổ mũi, nghẹt mũi và sau đó có thể đi kèm với ho.
  • Ho do nhiễm khuẩn: cảm lạnh, cúm và ho gà đều có khả năng gây ra tình trạng ho dai dẳng ở trẻ sơ sinh. Trong đó, cảm lạnh thường gây ho từ nhẹ đến trung bình, còn cúm đôi khi có thể gây ho nặng và khàn tiếng.
  • Viêm phế quản: là tình trạng do nhiễm virus gây ra. Triệu chứng bắt đầu bằng cảm lạnh, sau đó chuyển thành triệu chứng thở khò khè, ho và sốt. Viêm phế quản thường làm trẻ ốm vào ngày thứ 02 hoặc thứ 03 của bệnh và kéo dài từ 07 đến 10 ngày, nhưng ho có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần.
  • Dị ứng: dị ứng có thể gây ra tình trạng ho dai dẳng ở trẻ, cùng với ngứa họng, sổ mũi, chảy nước mắt, đau họng hoặc phát ban.
  • Bệnh ho gà: là một bệnh truyền nhiễm, có đặc điểm là ho ngược, tức là trẻ sẽ hít vào sâu trước khi bắt đầu ho. Triệu chứng khác có thể bao gồm sổ mũi, hắt hơi và sốt nhẹ.

Ngoài ra, một số lý do khác có thể khiến trẻ bị ho, như việc hít vào dị vật nhỏ gây nghẽn đường hô hấp hoặc tiếp xúc với các chất kích thích như khói thuốc lá hoặc khói lò sưởi.

Phụ huynh cần nắm được cách phân biệt tiếng ho của trẻ để xử trí kịp thời

Phụ huynh cần nắm được cách phân biệt tiếng ho của trẻ để xử trí kịp thời.

Hướng dẫn ba mẹ phân biệt tiếng ho của trẻ

Hiểu được sự khác biệt cơ bản trong âm thanh ho là bước đầu tiên để phân biệt tiếng ho của trẻ. Ho thường có thể được phân thành tám loại chính:

Phân biệt tiếng ho 1: ho khan

Ho khan là tình trạng ho không có đờm hoặc chất nhầy kèm theo. Trẻ thường cảm thấy ngứa ngáy cổ họng và ho kéo dài, không kiểm soát được. Tình trạng này thường xuất hiện nhiều hơn đặc biệt vào buổi đêm. Nguyên nhân của ho khan thường do đường thở không sạch, bị kích ứng, có tình trạng viêm (ít chất tiết) hoặc do dị ứng.

Khi trẻ bị ho khan, tiếng ho nghe ngắn, gắt, cộc lốc và không đờm (chất nhầy) hoặc rất ít đờm, nghe giống như có cái gì cào, xát vào cổ họng… là cách để các phụ huynh phân biệt tiếng ho khan.

Phân biệt tiếng ho 2: ho có đờm

Ho có đờm là một trong những triệu chứng ho phổ biến nhất và dễ phân biệt tiếng ho nhất. Ho có đờm thường sẽ đi kèm với dịch nhầy được xuất ra ở mũi, miệng.

Các phụ huynh hay có thắc mắc cả ngày trẻ không có dấu hiệu ho, nhưng đêm đến là khục khặc trong họng từng cơn không ngớt. Nguyên nhân là bởi khi trẻ nằm ngủ, dịch nhầy bị tích tụ ở phía sau cổ họng vì vậy sẽ kích thích cơn ho khởi phát.

Dấu hiệu dễ nhận biết nhất mà phụ huynh có thể theo dõi là màu sắc của dịch đờm khi trẻ hắt hơi hoặc khạc nhổ ra ngoài. Màu sắc của dịch đờm như màu trắng, màu xanh, màu vàng, gỉ sét hoặc có lẫn máu sẽ thay “chuông báo động” giúp ba mẹ nhận biết tình trạng bệnh của trẻ.

Ho có đờm là triệu chứng của các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp như viêm họng, cảm lạnh, cảm cúm, viêm amidan, viêm xoang, lao phổi…

Phân biệt tiếng ho 3: ho và khò khè

Ho và khò khè cũng là một triệu chứng phổ biến ở trẻ nhỏ. Khò khè là tiếng thở bất thường có âm sắc trầm khi trẻ thở ra. Khi nặng hơn, có thể thấy trẻ thở ra kéo dài, gắng sức

Để phân biệt tiếng ho và khò khè, phụ huynh có thể áp tai gần sát miệng bé. Nếu nghe thấy tiếng thở trầm, gần giống như tiếng ngáy hay “tiếng nhạc”, đó chính là báo động cho thấy bé đang bị ho khò khè

Quan trọng hơn, tiếng ho “khò khè” này chính là biểu hiện cho thấy bé đang gặp phải bệnh lý gây tắc nghẽn đường hô hấp dưới (từ đoạn khí quản ngực đến các phế quản nhỏ).

Phân biệt tiếng ho 4: ho và thở rít

Nếu nghi ngờ trẻ bị ho và thở rít, mẹ có thể phân biệt tiếng ho bằng cách áp sát tai vào trước phía lồng ngực của con. Nếu trẻ ho đồng thời tiếng thở nghe “rít” lên khi hít vào thở ra, có thể là dấu hiệu cho thấy trẻ đang bị co thắt đường thở hoặc bị bít tắc do một số bệnh lý.

Phân biệt tiếng ho 5: ho gà

Ho gà là một loại nhiễm trùng đường hô hấp do virut Bordetella pertussis gây ra. Cách phân biệt tiếng ho gà là cơn ho kéo dài, liên tục, và mạnh mẽ đến mức trẻ không thể hít thở sau đó kết thúc bằng một hít sâu tạo ra tiếng “ót” giống như tiếng con gà kêu. Bên cạnh cơn ho dữ dội, ho gà còn đi kèm với các triệu chứng khác như chảy nước mũi, hắt hơi, ho và sốt nhẹ.

Ho gà xuất phát từ sự tấn công của vi khuẩn ho gà lên niêm mạc đường hô hấp, gây ra viêm nhiễm nặng và làm co bóp hoặc tắc nghẽn đường thở. Điều này có thể dẫn đến tình trạng trẻ không thể thở được, và nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.

Phân biệt tiếng ho 6: ho đêm

Khi trẻ bị cảm lạnh, chất nhầy trong mũi và các xoang có thể trôi xuống họng trong khi trẻ đang ngủ. Điều này có thể kích thích phản xạ ho.

Vấn đề đáng quan ngại xuất phát khi trẻ bắt đầu ho đến mức không thể ngủ thẳng giấc. Nếu trẻ có vấn đề hen, điều này có thể khiến tình trạng ho trở nên phức tạp hơn vào ban đêm, bởi vì đường hô hấp của trẻ trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị kích thích hơn trong khoảng thời gian nghỉ ngơi.

Phân biệt tiếng ho 7: ho ông ổng

Ho ông ổng là tình trạng ho khan nhưng không có đờm, khá đặc trưng nghe thô ông ổng như tiếng chó sủa và thường ho rất nhiều. Kèm theo đó, trẻ có thể bị khan giọng, tắt tiếng kèm theo tiếng thở rít, tức là mỗi khi trẻ hít vào có vẻ nặng nhọc và phát ra tiếng khít, khít ở ngay cổ, tiếng thở rất ồn ào. Hõm ức của trẻ lõm vào mỗi khi trẻ hít vào.

Nguyên nhân của ho ông ổng thường do viêm thanh khí phế quản cấp do virus (Croup).

Phân biệt tiếng ho 8: đột ngột ho sặc sụa

Trẻ đang khoẻ mạnh bình thường, đột ngột ho sặc sụa, dữ dội, mặt đỏ căng, tím tái nhất trong lúc trẻ đang ăn, uống hay chơi những đồ vật nhỏ… là dấu hiệu cho thấy nghi ngờ trẻ bị mắc, hóc dị vật trong họng.

Phân biệt tiếng ho là kỹ năng quan trọng của các bậc phụ huynh nên trang bị khi nhà có con nhỏ

Phân biệt tiếng ho là kỹ năng quan trọng của các bậc phụ huynh nên trang bị khi nhà có con nhỏ.

Cách trị ho cho bé tại nhà

Có rất nhiều cách để giảm ho cho bé tại nhà mà không cần phải uống thuốc kháng sinh. Dưới đây là một vài cách xử lý ho, viêm họng hoàn toàn tự nhiên và an toàn cho sức khoẻ của trẻ:

Giảm ho cho bé bằng nước muối

Mọi người có thể sử dụng nước muối sinh lý được bán rộng rãi tại các nhà thuốc hoặc chủ động pha nước muối tại nhà theo công thức hoà tan nửa thìa cà phê muối vào một cốc nước ấm. Sau đó, dùng dung dịch nước muối và cho trẻ súc họng mỗi ngày 2-3 lần để đạt hiệu quả giảm ho, viêm họng.

Giảm ho cho bé bằng gừng ngâm mật ong

Các phụ huynh hãy hoà tan một muỗng cà phê gừng ngâm mật ong vào một ly nước ấm. Cho bé uống từ từ và thường xuyên trong ngày, đặc biệt nên uống vào buổi tối trước khi đi ngủ để hỗn hợp làm ấm cổ họng, làm bé cảm thấy dễ chịu hơn.

Giảm ho cho bé bằng cam thảo

Cam thảo là một trong những thành phần quen thuộc trong y học cổ truyền. Phụ huynh đun sôi 250 ml nước với hai muỗng canh cam thảo khô trong 15 phút, để nguội bớt và uống từng ngụm nhỏ nhiều lần trong ngày để tinh dầu trong cam thảo thấm sâu vào niêm mạc họng từ đó giảm dần các triệu chứng.

Giảm ho cho bé bằng tắc chưng mật ong

Phụ huynh chỉ cần chuẩn bị một vài quả tắc ngon, sơ chế sạch rồi cắt đôi, loại bỏ hạt rồi xếp vào tô sành, sứ và cho thêm mật ong, đường phèn, gừng vào chưng cách thuỷ trên lửa nhỏ trong 60 phút. Khi đã hoàn thành và để nguội hoàn toàn, mẹ có thể chắt phần nước cốt và cho trẻ dùng trực tiếp hoặc pha với chút nước ấm rồi uống.

Phần nước thu được của món tắc chưng mật ong có vị ngọt, mùi thơm nên phù hợp cho trẻ uống mà không tạo cảm giác khó chịu, buồn nôn.

Giảm ho cho bé bằng keo ong xanh Brazil

Trường hợp cơn ho của trẻ khởi phát do nhiễm virus, việc sử dụng thuốc kháng sinh chỉ giúp chặn phản xa ho trong thời điểm đó chứ không điều trị dứt điểm bệnh bởi kháng sinh không có tác dụng với virus. Tự ý sử dụng kháng sinh còn mang đến những hệ luỵ không tốt cho sức khoẻ của trẻ, dẫn đến tình trạng kháng kháng sinh rất nguy hiểm.

Thay vào đó, để cắt cơn ho của trẻ, các phụ huynh có thể sử dụng các sản phẩm giúp cắt ngay cơn ho, làm dịu viêm họng có thành phần tự nhiên như keo ong xanh Brazil.

Keo ong với khả năng kháng khuẩn, kháng viêm vô cùng mạnh mẽ, được xem là một loại “kháng sinh tự nhiên” có tác dụng giúp giảm ho, giảm viêm họng nhanh chóng nhưng vẫn hiệu quả mà an toàn, lành tính.

Tracybee Phân Biệt Tiếng Ho

Keo ong xanh Tracybee giúp giảm ho nhanh, hiệu quả và an toàn

Biết cách phân biệt tiếng ho là một lợi thế giúp ba mẹ có thể xác định cơ bản triệu chứng ho mà trẻ đang mắc phải. Điều này giúp phụ huynh có những bước xử trí sớm. Nếu không có dấu hiệu nguy hiểm, dấu hiệu bệnh nặng, dấu hiệu đặc biệt hay các vấn đề sức khỏe khác, các phu huynh hoàn toàn có thể chăm sóc, điều trị cho trẻ tại nhà.